1^e Lustrum nieuwe constitutie (101010 – 101015)

Het is vandaag precies 5 jaar geleden dat de nieuwe constitutionele (structuur) verandering is ingetreden in het Koninkrijk der Nederlanden. Tot 10 oktober 2010 bestond het Koninkrijk der Nederlanden uit de landen Nederland, Aruba (benedenwindse eiland in de Caribische zee en de Nederlandse Antillen (bestaande uit de benedenwindse eilandgebieden Curaçao, Bonaire en de bovenwindse eilandgebieden St. Maarten, St. Eustatius en Saba). Formeel en informeel worden de inwoners van de laatst genoemde eilanden vaker gekenmerkt als Antillianen.

Tot en met 9 oktober 2010, om precies te zijn 23.59 uur, kon nog, vanuit de Nederlandse Antillen, als land binnen het Koninkrijk der Nederlanden geregeerd worden onder de Antilliaanse wetgeving van de Nederlandse Antillen, waarbij er sprake was van één Centrale overheid met als vestigingsplaats Willemstad op Curaçao.

Klokslag 00.01 uur ‘s nachts, is alles eensklaps anders…. heel anders:

• De Centrale overheid van de Nederlandse Antillen is opgehouden te bestaan;
• Het Koninkrijk der Nederlanden bestaat uit 4 landen: Nederland, Aruba, Curaçao en St. Maarten;
• De kleinste eilanden (Bonaire, St. Eustatius en Saba) zijn bijzondere gemeenten van het land Nederland.

Een enorme Nederlandse/Antilliaanse overheidsreorganisatie, wat niet volledig en naar volle tevredenheid was voorbereid, bleek later uit de vele discussies, waarvan een paar nog steeds niet zijn uitgediscussieerd….. Een keiharde feit!

Voor het land Nederland was het een meer aanpassing van wetten die al bestonden, voor Nederlanders een ver van mijn bed show. Voor de nieuwe landen Curaçao en St. Maarten een opnieuw opzetten van een constitutie als land. Voor de eilanden Bonaire, St. Eustatius en Saba een chaos….

En de Antillianen? Een ieder moest en moet nog steeds voor zichzelf uitmaken wat de consequenties zijn bij die nogal grote verandering. Dit is natuurlijk afhankelijk van op welk eiland van het voormalige Nederlandse Antillen hij/zij ten tijde van de verandering woonde. Vandaar dat de ervaringen en overtuigingen ten aanzien van een wel of geen geslaagde constitutionele verandering totaal verschillend zijn.

Los van enkele fundamentele discussies als de herinrichting van het justitiële keten, een Caribisch Nederlandse inrichting van de politie, de dollarisatie, onderwijs, gezondheidzorg, same-seks marriage om een paar te noemen, bleek het voor het grotendeel van de Antillianen het ook een ver van mijn bed schouwspel. Voor niet-insiders lijkt het alsof alleen de overheidsbeleidsmedewerkers met elkaar in discussies waren en de noodzakelijke onderwerpen op hun bureau moesten en nog steeds moeten uitwerken. De realiteit is totaal anders en natuurlijk verschillend per eilandbewoner.

Voor de inwoners van met name de kleine eilanden die nu bijzondere gemeenten zijn, was het een totale ommezwaai; zij zijn letterlijk en figuurlijk het meest door elkaar geschud. Ervaringen met o.a.:

• de vele Nederlanders die, gezien de nieuwe taken binnen de Rijksdienst Caribisch Nederlandse, op en af kwamen om even kennis te maken of zich te vestigen,
• de overgang van Antilliaanse gulden naar de dollar met alle consequenties van dien,
• het onderwijs dat weer werd veranderd van het funderend onderwijs die in 2002 werd geïmplementeerd, naar het Nederlandse onderwijssysteem met een eigen onderwijsagenda,
• de gezondheidszorg die onder de loep genomen ….. en waar de bewoners uiteindelijk naar Colombia moesten…

Kortom… wat voor een deel van de Antillianen soms tot zeer vervelende situatie leidde in het afgelopen 5 jaar, is voor het gros van de Antillianen alsof er niets is gebeurd. Voor de Antillianen die ten tijde van de constitutionele verandering al in Nederland woonden, is het weer een geheel ander verhaal. Die moesten het hebben van de beelden van de Nederlandse televisie en van het horen zeggen….

Terug naar vandaag…. De schaarse ceremoniële aangelegenheden georganiseerd op deze dag wijzen misschien op de overgang of enkele elementen daarvan, maar vrijwel alle Antillianen gaan vrolijk verder met of zonder die verandering. Want immers het leven gaat gewoon door….